Theo Thông tư số 13, bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai (HTTTL) là bảo lãnh ngân hàng (NH).

Theo đó ngân hàng thương mại (NHTM) cam kết với bên mua, bên thuê mua (gọi là bên mua) về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho chủ đầu tư khi đến thời hạn giao, nhận nhà đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà cho bên mua mà không hoàn lại hoặc hoàn lại không đầy đủ số tiền đã nhận ứng trước và các khoản tiền khác theo hợp đồng (HĐ) mua, thuê mua nhà đã ký kết cho bên mua. Chủ đầu tư phải nhận nợ và hoàn trả cho NHTM.

NHTM có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nhà HTTTL phải đáp ứng hai điều kiện. Một là, trong Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc tại văn bản sửa đổi, bổ sung Giấy phép thành lập và hoạt động của NHTM có quy định nội dung hoạt động bảo lãnh ngân hàng. Hai là, không bị cấm thực hiện bảo lãnh nhà HTTTL trong giai đoạn bị kiểm soát đặc biệt.

Ngân hàng Nhà nước công bố công khai danh sách NHTM có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nhà HTTTL trong từng thời kỳ trên trang thông tin điện tử của Ngân hàng Nhà nước. NHTM không còn đáp ứng quy định về điều kiện nói trên bị loại khỏi danh sách vẫn phải tiếp tục thực hiện các thỏa thuận, cam kết đã ký về bảo lãnh nhà HTTTL cho đến khi nghĩa vụ bảo lãnh chấm dứt.

NHTM xem xét, quyết định cấp bảo lãnh cho chủ đầu tư khi chủ đầu tư có đủ các điều kiện quy định tại Điều 10 Thông tư 07/2015/TT-NHNN (trừ trường hợp NHTM bảo lãnh cho chủ đầu tư trên cơ sở bảo lãnh đối ứng), và dự án của chủ đầu tư đáp ứng đủ các điều kiện của bất động sản HTTTL được đưa vào kinh doanh theo quy định tại Điều 55 Luật kinh doanh bất động sản.

Việc bảo lãnh nhà HTTTL được thực hiện theo trình tự sau: Căn cứ đề nghị của chủ đầu tư hoặc bên bảo lãnh đối ứng, NHTM xem xét, thẩm định và quyết định cấp bảo lãnh cho chủ đầu tư.

NHTM và chủ đầu tư ký HĐ bảo lãnh nhà HTTTL theo quy định tại Điều 56 Luật kinh doanh bất động sản. Cụ thể, HĐ bảo lãnh nhà HTTTL được lập dưới hình thức thỏa thuận cấp bảo lãnh quy định tại khoản 11 Điều 3, Điều 14 Thông tư này và nội dung phù hợp với quy định tại Điều 56 Luật kinh doanh bất động sản.

Số tiền bảo lãnh cho một dự án nhà HTTTL tối đa bằng tổng số tiền chủ đầu tư được phép nhận ứng trước của bên mua theo quy định tại Điều 57 Luật kinh doanh bất động sản và các khoản tiền khác chủ đầu tư có nghĩa vụ phải hoàn lại cho bên mua theo HĐ mua, thuê mua nhà đã ký kết khi đến thời hạn giao, nhận nhà đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà cho bên mua; Thỏa thuận cấp bảo lãnh có hiệu lực kể từ ngày ký cho đến khi toàn bộ các cam kết bảo lãnh cho bên mua hết hiệu lực theo quy định tại Điều 23 Thông tư 07/2015/TT-NHNN.

NHTM phát hành cam kết bảo lãnh cho từng bên mua trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày ký HĐ mua, thuê mua nhà. Trong đó có quy định nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc hoàn lại số tiền ứng trước và các khoản tiền khác cho bên mua khi đến thời hạn giao, nhận nhà đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà cho bên mua, chủ đầu tư phải gửi cho NHTM HĐ mua, thuê mua nhà.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được HĐ mua, thuê mua nhà, NHTM căn cứ HĐ mua, thuê mua nhà và thỏa thuận cấp bảo lãnh để phát hành cam kết bảo lãnh cho bên mua và gửi đến địa chỉ của bên mua.

Cam kết bảo lãnh được phát hành dưới hình thức thư bảo lãnh cho từng bên mua. Thời hạn hiệu lực của cam kết bảo lãnh được xác định kể từ ngày phát hành cho đến thời điểm ít nhất sau 30 ngày kể từ thời hạn giao, nhận nhà đã cam kết quy định tại HĐ mua, thuê mua nhà.

Theo Duy Khánh

Người đồng hành